Zakończyliśmy realizację projektu pt. „Szlak serotoninowy jako podłoże powikłań neuropsychiatrycznych obturacyjnego bezdechu sennego” finansowanego ze środków Ministerstwo Edukacji i Nauki SKNy Tworzą Innowacje w kwocie 70 000,00 PLN!!!

Obturacyjny bezdech senny (OBS) jest jednym z najczęściej diagnozowanych zaburzeń snu na świecie. Częstość występowania OBS w populacji ogólnej waha się między 9% a 38%. Choroba ta charakteryzuje się zmniejszonym napięciem mięśni stanowiących rusztowanie górnych dróg oddechowych, co powoduje ich zamykanie oraz naprzemienne występowanie okresów spłyconego oddechu oraz bezdechów prowadzących do wystąpienia stanu nazywanego przerywanym nawracającym niedotlenieniem. Z uwagi na wysoką częstość występowania OBS, stał się on istotnym problem cywilizacyjnym. Duże znaczenie w przebiegu OBS mają jego liczne powikłania, nie tylko metaboliczne i sercowo-naczyniowe, ale również co raz częściej rozpoznawane powikłania z grupy psychiatrycznych jak depresja czy zaburzenia poznawcze.

Patomechanizm OBS jest złożony; jedną z istotnych hipotez wyjaśniających zwiększoną częstość występowania zaburzeń depresyjno-lękowych w tej grupie chorych, mogą być zaburzenia przekaźnictwa serotoninergicznego. Serotonina (5-HT) jest aminą biogenną wytwarzaną z tryptofanu z pożywienia wykazującą szereg aktywności w centralnym układzie nerwowym. 5-HT pełni rolę neurotransmitera i neuromodulatora, wpływa na nastrój, rytm okołodobowy i apetyt, ale również na wydzielanie innych przekaźników w ośrodku oddechowym jak np. kwas gammaminomasłowy. Swoje działanie wykazuje przez receptory serotoninowe (5-HT1-7), a jej stężenie w szczelinie synaptycznej oraz na obwodzie kontrolowane jest przez transporter serotoninowy (SERT).

Dotychczas wykazano, że stężenie 5-HT u pacjentów z OBS jest obniżone i negatywnie koreluje z nasileniem choroby. Spowodowane jest to prawdopodobnie stresem oksydacyjnym lub zwiększonym wychwytywaniem 5-HT przez SERT. Co więcej, poziom tej aminy rośnie po leczeniu urządzeniem CPAP (ang. continous positive airway pressure). Rolę układu serotoninergicznego upatruje się również w rozwoju depresji, jako powikłania OBS. Potwierdzają to badania nad wykorzystaniem selektywnych inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny, gdzie wiązano podawanie tych leków ze zmniejszeniem nasilenia OBS.

Mimo pojedynczych badań na temat powiązań 5-HT z patofizjologią OBS, nie badano jej związku z innymi subiektywnymi i obiektywnymi parametrami snu, w szczególności związanych z bezsennością. Brakuje badań nad SERT w tej grupie chorych, który bezpośrednio wpływa na stężenia 5-HT. Do tej pory nie poznano związku szlaku serotoninowego z objawami depresyjnymi w OBS. Te informacje mogą przyczynić się bardziej zindywidualizowanego podejścia do leczenia tych chorych.

Celem przedstawionego projektu było poznanie roli układu serotoninergicznego w patomechanizmach OBS oraz jego powikłań, w szczególności neuropsychologicznych.

W ramach realizacji projektu opublikowaliśmy 3 artykuły dostępne poniżej:

Zapraszamy do czytania!